๐ขย Vector Space: Linear Independent, Span, Sub-space, Column Space, Rank, Basis, Null Space
๐ข Linear Independent
๊ธฐ์ ์ ๋ํด ์๊ธฐ ์ํด์๋ ๋จผ์ linear independent(์ ํ ๋
๋ฆฝ)
์ ์๋ฏธ๋ฅผ ์์์ผ ํ๋ค. ์ ํ๋
๋ฆฝ์ด๋, ์ผ์ชฝ ๊ทธ๋ฆผ์ฒ๋ผ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๋ฒกํฐ๋ค์ด ๊ด๋ จ์ฑ ์์ด ๋
๋ฆฝ์ ์ผ๋ก ์กด์ฌํ๋ ์ํ๋ฅผ ๋งํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์๋ก ๋ค๋ฅธ ๋ ๋ฒกํฐ๊ฐ ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ด๋ผ๋ฉด ํ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ๊ฒฐํฉ(์กฐํฉ)์ผ๋ก ๋ค๋ฅธ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ํํํ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋๋ก ์ ํ ์ข
์ ์ํ๋ฉด ์ค๋ฅธ์ชฝ ๊ทธ๋ฆผ์ฒ๋ผ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ค๋ฅธ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ์กฐํฉ์ผ๋ก ํํ ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
์ด๋ค ๋ฒกํฐ $\vec x$์ ๋ํด์ ์ ๋ฑ์์ ๋ง์กฑํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์ค์ง ์ ํ๋ณํ $A$๊ฐ ์ํ๋ ฌ์ผ ๋ ๋ฐ์ ์๋ค๋ฉด, ๋ฒกํฐ $\vec x$๋ ์ ํ๋ ๋ฆฝ์ด๋ค. ์๋์ ๊ฐ์ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ๋ณํ ์์๋ฅผ ์๊ฐํด๋ณด์.
\[\vec x = \begin{bmatrix} 1 & 2 \\ 2 & 4 \end{bmatrix}, \ \ \ A = \begin{bmatrix} 2 \\ -1 \end{bmatrix}\]๋ฒกํฐ $\vec x$์ ์ ํ๊ฒฐํฉ์ ํด๋ณด์.
\[\begin{bmatrix} 1 \\ 2 \end{bmatrix}*2-\begin{bmatrix} 2 \\ 4\end{bmatrix} = 0\\\]๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ์ ํํ ์๋ฒกํฐ
๊ฐ ๋๋ค. ์ ํ ์ข
์์ ์๋ฏธ๋ฅผ ์ ์๊ฐํด๋ณด๋ฉด, ์ด๋ค ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ค๋ฅธ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ ๋ณํ์ผ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค๋ฉด ์ฐ๋ฆฌ๋ ํด๋น ๋ฒกํฐ์ ์ํ๋ฅผ ์ ํ ์ข
์์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค. ๊ทธ๋ ๋ค๋ฉด ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ ์ด์ ์ ๋ฐ๋ ๋๋ ๊ฐ๋
์ผ ๊ฒ์ด๋ค. ๋ค์ ๋งํด, ์ด๋ค ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ค๋ฅธ ๋ฒกํฐ์ ์ ํ ๋ณํ ์ํ๋ก ๋ํ๋ผ ์ ์๋ค๋ฉด ์ฐ๋ฆฌ๋ ํด๋น ๋ฒกํฐ ์งํฉ์ ์ํ๋ฅผ ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ (1)๋ฒ ์์์ ๋ง์กฑํ๋ ๊ฒฝ์ฐ๊ฐ ์ค์ง ์ ํ๋ณํ $A$๊ฐ ์ํ๋ ฌ์ผ ๋๋ง์ด๋ผ๋ฉด ํด๋น ๋ฒกํฐ๋ ์ ํ๋
๋ฆฝ์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์๊ฒ ๋ค.
๐๏ธ Span, Sub-space
Span Image
span
์ด๋, ์ฃผ์ด์ง ๋ฒกํฐ ์งํฉ์ ์ ํ ๊ฒฐํฉํ์ฌ ๋ง๋ค ์ ์๋ ๋ชจ๋ subspace
์ ๋ง๋๋ ํ์๋ฅผ ๋งํ๋ค. ๋ค์ ๋งํด, span
์ ์ ํ ๊ฒฐํฉํ๋ ๊ณผ์ ์์ฒด๋ฅผ ๋ํ๋ด๊ณ subspace
๋ span
์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฌผ์ด๋ผ๊ณ ์๊ฐํ๋ฉด ์ฝ๋ค.
span
๊ณผ subspace
์ ๋ ์ฌ๋ฆด ๋, ๊ฐ์ฅ ์คํดํ๊ธฐ ์ฌ์ด ๋ถ๋ถ์ ๋ฐ๋ก ๋ฒกํฐ ๊ฐ์์ ์์ฑ๋๋ ๋ถ๋ถ ๊ณต๊ฐ์ ์ฐจ์์ ๊ฐ๋ค๊ณ ์๊ฐํ๋ ์ ์ด๋ค. ์ ๊ทธ๋ฆผ์ ๋ณด์. ํด๋น ๊ทธ๋ฆผ์ 3์ฐจ์ ๋ฒกํฐ ๊ณต๊ฐ์์ 3๊ฐ์ ๋ฒกํฐ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ span
ํ ๊ฒฐ๊ณผ๋ฅผ ์๊ฐํํ ์๋ฃ๋ค. ์์ฑ๋๋ subspace
์ 2์ฐจ์ ํ๋ฉด์์ ์ง๊ด์ ์ผ๋ก ์ ์ ์๋ค. ์ ์ด๋ฐ ํ์์ด ๋ฐ์ํ์๊น? ์ ๊ทธ๋ฆผ์ ํ๋กฏํ
ํ๋๋ฐ ์ฌ์ฉํ ๋ฒกํฐ ์งํฉ์ ๋ณด๋ฉด ๊ทธ ํด๋ต์ ์ ์ ์๋ค.
์ง๊ธ๊น์ง ์ ๋ฆฌํ ๊ฐ๋ ์ผ๋ก ์์ ๊ฐ์ ํ๋ ฌ์ ๋ถ์ํด๋ณด์. ์ฒซ๋ฒ์งธ ์ด๋ฒกํฐ์ ๋๋ฒ์งธ ์ด๋ฒกํฐ๋ ์๋ก ์ ํ๋ ๋ฆฝ์ด๋ค. ์ด๋ค ์ ํ๊ฒฐํฉ์ผ๋ก๋ ์๋ก๋ฅผ ๋ง๋ค์ด ๋ผ ์ ์๋ค. ์ด๊ฒ์ ํ์ฅํด 3๊ฐ์ ์ด๋ฒกํฐ ์ค์์ ์์์ ์ด๋ค ๋ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ฝ์์ ์ ํ๋ ๋ฆฝ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ์กฐ์ฌํด๋ณด์. ์ด๋ค ์ ํ๊ฒฐํฉ์ผ๋ก๋ ์๋ก๋ฅผ ๋ง๋ค์ด๋ผ ์ ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ํ๋ ฌ $A$๋ ์ผ๋จ ์ต์ 2์ฐจ์ ํ๋ฉด์ ๊ณต๊ฐ์ ๋ถ๋ถ ๊ณต๊ฐ์ผ๋ก ๋ง๋ค์ด ๋ผ ์ ์๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
์ด๋ฒ์๋ 3๊ฐ์ ๋ฒกํฐ ๋ชจ๋์ ๋ํด์ ์ ํ ๋ ๋ฆฝ ์ฌ๋ถ๋ฅผ ์กฐ์ฌํด๋ณด์. ์ด๋ฒ์๋ ์ฒซ๋ฒ์งธ ์ด๋ฒกํฐ์ ๋๋ฒ์งธ ์ด๋ฒกํฐ์ ์ ํ ๊ฒฐํฉ์ผ๋ก 3๋ฒ์งธ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋ง๋ค์ด ๋ผ ์ ์๋ค. ์ฒซ๋ฒ์งธ์ ์ธ๋ฒ์งธ์ ๊ฒฐํฉ์ผ๋ก๋ ๋๋ฒ์งธ ์ด๋ฒกํฐ ์์ฑ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ํ๋ ฌ $A$๋ ์ต๋ 2์ฐจ์ ํ๋ฉด์ ๋ถ๋ถ ๊ณต๊ฐ์ ์์ฑํด๋ผ ์ ์๋ค๊ณ ํ์ ํ ์ ์๊ฒ ๋ค.
์ด์ฒ๋ผ span
์ผ๋ก ์์ฑ๋๋ subspace
์ฐจ์์ ์๋ก ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ธ ์ด๋ฒกํฐ์ ๊ฐ์์ ์ํด์ ๊ฒฐ์ ๋๋ค๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค.
๐ข Column Space
\[C(A) = Range(A)\]
์ด๋ฒกํฐ๊ฐ span
ํ๋ ๊ณต๊ฐ์ ์๋ฏธํ๋ค. span
์ด๋, ๋ฒกํฐ์ ์งํฉ์ ์ํด ์์ฑ๋ ๋ชจ๋ linear combination
์ ๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์์ฑํ ์ ์๋ ๋ถ๋ถ ๊ณต๊ฐ์ ๋งํ๋ค๊ณ ์ธ๊ธํ์๋ค. ๋ฐ๋ผ์ column space
๋ ์ด๋ฒกํฐ์ linear combination
๊ฒฐ๊ณผ๋ก ์์ฑํ ์ ์๋ vector space
์ ๋ถ๋ถ ๊ณต๊ฐ์ ๋งํ๋ค.
๐งฎ Rank
ํ๋ ฌ์์ independent
ํ column
์ ๊ฐ์๋ฅผ ์๋ฏธํ๋ฉฐ, ๊ธฐํํ์ ์ผ๋ก๋ column space
๊ฐ ์ค์ span
ํ๋ ๊ณต๊ฐ์ ์ฐจ์์ ๋งํ๋ค. Rank Theorem
์ ์ํด, ํ๋ ฌ $A$ column vector๋ ํ๋ ฌ $A^T$์ row vector์ ๊ฐ๋ค. ๋ฐ๋ผ์ column rank์ row rank ๊ฐ ์ญ์ ํญ์ ๋์ผํ๋ค. ํ๋ ฌ $A$์ ๋ญํฌ๋ $rank(A)$๋ก ํ๊ธฐํ๋ค.
ํ๋ ฌ์ ๋ญํฌ๋ ํ๋ ฌ์ ์๊น์์ ๋ฐ๋ผ ๋ถ๋ฅด๋ ๋ช
์นญ์ด ์กฐ๊ธ์ฉ ๋ฐ๋๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด ์ด๋ฒกํฐ๊ฐ ๋ชจ๋ ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ด๋ฉด์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ 10x3
์ธ ํ๋ ฌ $C$๊ฐ ์๋ค๊ณ ๊ฐ์ ํด๋ณด์. ๋ชจ๋ ์ด๋ฒกํฐ๊ฐ ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ ์ฐ๋ฆฌ๋ ํ๋ ฌ $C$์ ๋ญํฌ๊ฐ 3์ด๋ผ๋ ๊ฒ์ ์ ์ ์๋ค. ์ด ๋ ํ๋ ฌ $C$๋ฅผ full-column rank
๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค. ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ํ๋ฒกํฐ์ ๋ญํฌ ์ญ์ ๋ญํฌ ์ ๋ฆฌ ์ด๋ก ์ ์ํด 3์ด ๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ด๋ฒ์๋ ํ๋ ฌ $C$์ ์ด๋ฒกํฐ ๋ญํฌ๊ฐ 2๋ผ๊ณ ๊ฐ์ ํด๋ณด์. ์ฐ๋ฆฌ๋ ์ด ๋ ํ๋ ฌ $C$๋ฅผ rank-deficient
๋ก ์ ์ํ๋ค. ๋ง์ฝ ํ๋ ฌ $C$์ ์ด๋ฒกํฐ๊ฐ ๋ชจ๋ ์ ํ๋
๋ฆฝ์ด๊ณ ๊ทธ ํฌ๊ธฐ๊ฐ 10x10
์ด๋ผ๋ฉด ๋ญ๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅผ๊น?? ์ด ๋๋ ์ด๋ฒกํฐ, ํ๋ฒกํฐ ๋ชจ๋ ๋ญํฌ๊ฐ 10์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ full-rank
๋ผ๊ณ ๋ถ๋ฅธ๋ค.
์ ๋ฆฌํ๋ฉด ํ๋ ฌ์ ๋ญํฌ๋, ํ๋ ฌ์ ํ์ ํฌ๊ธฐ M ๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ด์ ํฌ๊ธฐ N ์ค์์ ๋ ์์๊ฐ๋ณด๋ค ๊ฐ๊ฑฐ๋ ์์ผ๋ฉด์ independent
ํ column
์ ๊ฐ์๋ผ๋ ์๋ฏธ๋ฅผ ๋ดํฌํ ๊ฐ๋
์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์๊ฒ ๋ค.
์ถ๊ฐ๋ก, column vector์ row vector๋ฅผ ์์๋๋ก ๊ณฑํ๋ฉด ํญ์ $Rank = 1$์ธ ํ๋ ฌ $A$๊ฐ ๋ง๋ค์ด์ง๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ๊ทธ๋ ๊ฒ ๋ง๋ค์ด์ง ํ๋ ฌ์ ์์๊ฐ ๋ ๋ฒกํฐ์ linear combination
์ผ๋ก ๊ตฌ์ฑ๋ ๊ฒ์ด๋ผ์ ๋น์ฐํ ์๋ฆฌ๋ผ๊ณ ์๊ฐํ ์ ์์ง๋ง, ์ด๊ฒ์ ์ ํ๋์ํ์์ ๋งค์ฐ ์ค์ํ ์ฑ์ง์ด ๋๋ค. ๋ค์ง์ด์ ๋ณด๋ฉด ์ด๋ค ํ๋ ฌ์ $Rank=1$์ด๋ผ๋ ๊ฒ์ ๊ทธ ํ๋ ฌ์ด ์ด๋ค ๋ค๋ฅธ ํ๋ ฌ์ ๊ธฐ๋ณธ ๋จ์ ์์๊ฐ ๋๋ค๋ ์๋ฏธ์ด๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ด๋ค ํ๋ ฌ์ ๋ญํฌ๊ฐ 4๋ผ๋ ๊ฒ์ ๋ญํฌ 1์ง๋ฆฌ ํ๋ ฌ 4๊ฐ์ ์กฐํฉ์ด๋ผ๊ณ ์๊ฐํด๋ณผ ์ ์๋ค.
๐ Basis
์ด์ ๊ธฐ์ ์ ๋ํด ์์๋ณด์. ๊ธฐ์ ๋ ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ด๋ฉด์ ๋ฒกํฐ ๊ณต๊ฐ์ span
ํ๋ ๋ฒกํฐ ์งํฉ์ ๋งํ๋ค. ๋ค์ ๋งํด, ๊ณต๊ฐ ๋๋ ์ฐจ์์ ํํํ๋๋ฐ ํ์ํ ์์๋ค์ ์งํฉ์ด๋ผ๊ณ ๋ณผ ์ ์๋ค. ์๋ฅผ ๋ค์ด 2์ฐจ์ ๊ณต๊ฐ์ ํํํ๊ณ ์ถ๋ค๋ฉด ์๋ก ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ธ ๋ฒกํฐ 2๊ฐ๊ฐ ํ์ํ๋ค. ์ค๋ฅธ์ชฝ ๊ทธ๋ฆผ์ฒ๋ผ ๋ฒกํฐ 2๊ฐ๊ฐ ์กด์ฌํด๋ ์๋ก ์ข
์ ๊ด๊ณ๋ผ๋ฉด ํํ(span)ํ ์ ์๋ ๊ณต๊ฐ์ 1์ฐจ์์ ์ง์ ์ด ๋๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ ๋ฆฌํ๋ฉด, $N$์ฐจ์ ๊ณต๊ฐ์ ๊ธฐ์ ๋ ์ ํ ๋
๋ฆฝ์ด๋ฉด์ ๋ฒกํฐ ๊ณต๊ฐ์ span
ํ๋ ๋ฒกํฐ๊ฐ $N$๊ฐ ์๋ ์ํ๋ค. ์ถ๊ฐ๋ก, $N$์ฐจ์ ๊ณต๊ฐ์ ๊ธฐ์ ๋NxN
ํฌ๊ธฐ์ Invertable
ํ ํ๋ ฌ๊ณผ ๋์น๋ฅผ ์ด๋ฃฌ๋ค. ๋ค์์ ๋ ์์ธํ ๋ค๋ฃจ๊ฒ ์ง๋ง ์ญํ๋ ฌ์ ์ขํํ๋ฉด ์์์ reverse linear combination
์ ์ญํ ์ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค.
ํํธ ๊ธฐ์ ๋ ์ ์ผํ์ง ์๋ค. ์์์ ์ธ๊ธํ $N$์ฐจ์ ๊ธฐ์ ์ ํ์์ถฉ๋ถ์กฐ๊ฑด์ ๋ง์กฑํ๋ ๋ชจ๋ ๋ฒกํฐ ์งํฉ์ ๋ชจ๋ ๊ธฐ์ ๊ฐ ๋ ์ ์๋ค.
๐ฆด Standard Basis
\[I=
\begin{pmatrix}
1 & 0 & 0 \\
0 & 1 & 0 \\
0 & 0 & 1 \\
\end{pmatrix}\]
ํ์ค ๊ธฐ์ ๋, ๊ธฐ์ ๊ฐ ํํํ๋ ์ฐจ์์ ์ถ์ด ์ฐ๋ฆฌ๊ฐ ํํ ์๋ x์ถ, y์ถ, z์ถ
์ด ๋๋ ๊ธฐ์ ๋ฒกํฐ๋ฅผ ๋งํ๋ค. ์ํ์ ์ผ๋ก๋ ์ฃผ๋๊ฐ์ฑ๋ถ์ ๊ฐ์ด ๋ชจ๋ 1์ธ ๋๊ฐํ๋ ฌ $D$, ์ฆ ๋จ์ ํ๋ ฌ $I$๊ฐ ๊ธฐ์ ์ผ ๋ ์ฐ๋ฆฌ๋ ํ์ค ๊ธฐ์ ๋ผ๊ณ ์ ์ํ๋ค.
๐ Null Space
\[Ax=0\]
์ ์์์ ๋ง์กฑํ๋ ๋ฒกํฐ $x$์ ์งํฉ์ ๋งํ๋ค. ๋ค์ ๋งํด, ์ ํ ๋ณํ $A$(ํฌ๊ธฐ๊ฐ MxN์ธ ํ๋ ฌ)๋ฅผ ํตํด 0์ด ๋๋ ๋ฒกํฐ ์งํฉ $x$๊ฐ ๋ฐ๋ก null space(์๊ณต๊ฐ)
์ด๋ค. ์๊ณต๊ฐ์ ์ ํ๋ณํ $A$์ ๋ญํฌ์ ๋ฌด๊ดํ๋ฉฐ ์ ํ๋ณํ A์ ์ด์ฐจ์์ธ $R^N$์์ ์กด์ฌํ๋ ๊ณต๊ฐ์ด๋ค. ๊ทธ๋์ $Ax=0$์ ํ๋ ฌ๊ณผ ๋ฒกํฐ์ ๋ด์ ์ผ๋ก ํด์ํ๋ฉด ์๊ณต๊ฐ์ ์ ํ๋ณํ $A$์ row space์ ์์ง์ด๋ค๋ผ๋ ์ฌ์ค์ ์ ์ ์๋ค.
ํํธ, ์๊ณต๊ฐ์ด span
ํ๋ ๊ณต๊ฐ์ ์ฐจ์๊ณผ ์
ํ๋ณํ $A$์ ๋ญํฌ๋ฅผ ๋ํ๋ฉด ์
ํ๋ณํ $A$์ ์ด์ฐจ์์ ์ ์ ์๋ค. ์์์ผ๋ก ํํํ๋ฉด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ๋ค.
๐ซฒ Left Null Space
\[A^Tx=0\]
์ ํ๋ณํ $A$์ ํฌ๊ธฐ๊ฐ MxN์ผ ๋, $A$์ ์ข ์๊ณต๊ฐ์ $A$์ ๋ชจ๋ ์ด๋ค์ ๋ํด ์ ํ ์กฐํฉ์ผ๋ก 0 ๋ฒกํฐ(์๋ฒกํฐ)๊ฐ ๋๋ ๋ชจ๋ ๋ฒกํฐ ์งํฉ $x$์ ๊ณต๊ฐ์ ์ข์๊ณต๊ฐ
์ด๋ผ๊ณ ํ๋ค. $A$์ ์ด๋ฒกํฐ์ ๋ํ ์๊ณต๊ฐ์ด๋ผ๋ ๊ฒ์ด ํฌ์ธํธ๊ฐ ๋๋ค. ๋ฐ๋ผ์ ์ข์๊ณต๊ฐ์ ์ ํ๋ณํ $A$์ ์ ์นํ๋ ฌ์ธ $A^T$์ ์๊ณต๊ฐ์ ๊ตฌํ๋ ๊ฒ๊ณผ ๊ฐ์ผ๋ฉฐ, ์ ํ๋ณํ $A$์ column space์ ์์งํ๊ฒ ๋๋ค.
Leave a comment